• Yapılarında C, H, O ve N elementleri bulunur. Bazılarında P ve S elementleri de bulunabilir.
• Enerji verici olarak 3. sırada kullanılır.
• Yapıtaşları arasında peptit bağı kurulur.
• Yapıtaşlarına amino asit (aa) denir.

• Protein sentezine 20 çeşit aa katılabilir.
• Vücudumuzda sentezleyemediğimiz a.a lere temel(esansiyel) a.a ler denir.
• Bütün a.a lerin birbirine bağlanma biçimi aynıdır. Birinin karboksil grubu ile diğerinin amino grubu bağlanır.
• Amino asitlerin sayısı, çeşidi ve dizilişi proteinlerin çeşitli olmasını belirler.

NOT: a.a lerin birbirine bağlanma biçimi proteinlerin çeşitli olmasında etkili değildir.

• Proteinler amfoter özellik gösterir. Dolayısıyla vücut pH ının ayarlanmasında etkilidirler.
• Yüksek sıcaklıkta üç boyutlu yapıları bozulur ve işlevselliklerini kaybederler(denatürasyon). Primer yapıları bozulmaz.
• Ribozomlarda sentezlenirler.
• Yapıtaşları olan a.a lerin dizilimi DNA tarafından belirlenir.
• a.a lerden amin grubunun ayrılmasına deaminasyon denir.
• Enzim, hormon, aktin, miyozin, hemoglobin, miyoglobin, albumin, globulin, glikoprotein, kromozom, ribozom, antijen, antikor vs yapılarına katılır.

İki farklı proteinin;

• a.a sayıları aynı ya da farklı olabilir,
• a.a çeşitleri aynı ya da farklı olabilir,
• Peptit bağı sayıları aynı ya da farklı olabilir,
• a.a dizilimleri kesinlikle farklıdır.

İki aynı proteinin;

• a.a sayıları,
• a.a çeşitleri,
• Peptit bağı sayıları,
• a.a dizilimleri kesinlikle aynıdır.

Enerji verici olarak besinlerin kullanım sırası:
Karbonhidrat > Yağ > Protein

Enerji içeriklerine göre besinler:
Yağ > Protein > Karbonhidrat

Yapıya katılım sırasına göre besinler:
Protein > Yağ > karbonhidrat

Örnek-1:
20 a.a lik halkasal bir proteinin sentezi sırasında açığa çıkan su kaç tane maltozu sindirir?

Örnek-2:
Bir a.a yapısında aşağıdakilerden hangisi bulunmaz?
A) Amino grubu      B) Azot      C) Karbon      D) Peptit bağı      E) Karboksil grubu